Αναστάτωση έχει προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες η προσπάθεια της κυβέρνησης να ελέγξει την έκφραση στο διαδίκτυο, ενδιαμέσω ενός γελοίου, τόσο νομικά, όσο και επιστημονικά ή ηθικά, νομοσχεδίου. Η αναστάτωση αυτή, πέραν της έκφανσης της στα ελληνικά ΜΜΕ (τα οποία δε παρακολουθώ και για τα οποία ακούω από φίλους) είχε ως αποτέλεσμα έναν σημαντικό όγκο σχετικών άρθρων στο διαδίκτυο — θα παραπέμψω στο κείμενο του Γιώργου από το Reality Tape που θεωρώ πως αξίζει τη προσοχή σας, αλλά συν τοις άλλοις είναι ιδιαίτερα πλούσιο στις παραπομπές που κάνει σε κάποια άλλα αξιόλογα άρθρα.
Η λογοκρισία στο διαδίκτυο, στα πλαίσια μιας ευρωπαϊκής δημοκρατίας (cf. μιας δικτατορίας όπως το Πακιστάν), έστω και στη περίπτωση μιας πολιτισμικά και κοινωνικά χρεωκοπημένης χώρας όπως η Ελλάδα, είναι τεχνικά και πολιτικά αδύνατη. Η εμμονή της κυβέρνησης με τα ‘blogs’ — πέραν από κατάχρηση της λέξης ‘blog’ και τη σπασμωδική, γελοία αντιμετώπισή της τεχνολογίας — προδίδει αμηχανία και δίνει συνέχεια στη μακρά παράδοση των ελληνικών κυβερνήσεων στο να εξευτελίζονται διεθνώς, αλλα συνάμα αποτελεί τρανή απόδειξη του πόσο ανήμπορη είναι η σημερινή κυβέρνηση στο να ανταπεξέλθει σε έναν κόσμο που η ελευθερία του λόγου έχει πάρει μια σαφώς ουσιαστικότερη έννοια από αυτή που είχε μέχρι σήμερα, σε έναν κόσμο που η ανωνυμία (ή η απουσία της) έχει και αυτή τη θέση της και επηρεάζει — δίνωντας ιδιάζον βάρος στην υπογραφή του εκάστοτε συγγραφέα — περισσότερο από ποτέ την αξία της πληροφορίας. Δείχνει την άρνησή της να δεχθεί πως η ελευθερία του λόγου συμπεριλαμβάνει και λαϊκίστικο τύπο, παραπληροφόρηση, μυθοπλασία, αλλά εν τέλει η αποδοχή τους οδηγεί στο οργανικό αλλά μη-συστημικό, ελεύθερο φιλτράρισμά τους. Δείχνει μια ανωριμότητα σε καμία περίπτωση πρωτόγνωρη αλλά σίγουρα θλιβερή και μια αντίδραση επιπόλαιη και αναποτελεσματική.
Ας σημειωθεί, όπως πολλοί άλλοι έγραψαν, πως η ελευθερία του λόγου, είτε μέσω blogs, ραβασακιών, flyers ή δημόσιων αγορεύσεων είναι εγγυημένη τόσο από το Σύνταγμα της Ελλάδος, όσο και από σειρά ευρωπαϊκών συνθηκών συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και η ελευθερία του λόγου, με εξαίρεση πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, συμπεριλαμβάνει την ελευθερία γνώμης και την ελευθερία λήψης ή μετάδοσης πληροφοριών ή ιδεών, χωρίς την ανάμειξη δημοσίων αρχών και αδιακρίτως συνόρων.
Παρ’όλα αυτά, θεωρώ πως ένας πιθανός νόμος βασισμένος σε αυτό το νομοσχέδιο ουδέποτε θα εφαρμοσθεί ως ορίζεται, τουλάχιστον υπο το σημερινό πολιτικό καθεστώς· θα παραμείνει όμως εν ενεργεία, μόνον και μόνον χάρην της θέσης του ως αποτρεπτικός παράγοντας στην ελεύθερη έκφραση (μέσο εκφοβισμού), αλλά και νομική ασπίδα των κυβερνώντων απέναντι σε μια ολοένα ισχυρότερη ‘δημοσιογραφία των πολιτών’.
Στα πλαίσια ενός πολιτεύματος όπου η εκάστοτε κυβέρνηση έχει τη θεσμική εξουσία να ράψει αυτοβούλως ένα κάρο βλακώδεις, πλήν όμως εφήμερα βολικούς γι’αυτήν νόμους — τους οποίους κατα πάσα πιθανότητα θα ξηλώσει η επόμενη για να ράψει με τη σειρά της τους δικούς της — αντικρύζω το νομοσχέδιο με την αγανάκτηση και ουσιαστική αδιαφορία που πολλοί άλλοι έχουν εκφράσει τις τελευταίες ημέρες — ηθικά, κοινωνικά, ουσιαστικά είναι ανύπαρκτο. Εύχομαι, για το καλό της Ελλάδος, να παραμείνει και νομικά το ίδιο.
Το φαινόμενο της αμηχανίας αλλά και της σπασμωδικής αντίδρασης στην ουσιαστική ελευθερία που επιφέρει η διαδικτυακή έκφραση δεν περιορίζεται στην Ελλάδα ή άλλες τριτοκοσμικές χώρες. Και άλλες κυβερνήσεις στην Ευρώπη, έχουν τα τελευταία χρόνια επιχειρήσει παρόμοια νομοθετικά έργα, ανεξαρτήτως των υπόλοιπων πολιτικών και κοινωνικών θέσεών τους. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, το καλοκαίρι του 2007, είχε κατατεθεί νομοσχέδιο [Adobe PDF, Ιταλικά] που θα επέβαλλε την εγγραφή των blogs με τον εθνικό φορέα τηλεπικοινωνιών της χώρας αυτής. Αντίστοιχα, στη Γαλλία ένα χρόνο νωρίτερα ο τότε υπουργός εσωτερικών και νυν πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζύ, είχε περάσει νόμο που απαγόρευε την δημόσια κινηματογράφιση πράξεων βίας από μη-επαγγελματίες δημοσιογράφους [κείμενο εδώ στα Γαλλικά] με τη πρόφαση τον περιορισμό του φαινομένου γνωστού ως happy slapping.
