Μετά από μια σύντομη συζήτηση με ένα φίλο, θεώρησα ενδιαφέρον το να γράψω σχετικά με τις διαφημίσεις δημοσίου ενδιαφέροντος, κοινές στο Ην. Βασίλειο και άλλες χώρες αλλά ανύπαρκτες στην Ελλάδα.
Στην Αγγλία, ένας από τους τρόπους με τους οποίους η κυβέρνηση και οι δήμοι προσπαθούν να μειώσουν τα ατυχήματα, τους θανάτους από βλαβερές συνήθειες όπως π.χ. το κάπνισμα, διάφορα εγκλήματα κλπ. είναι μέσω της παραγωγής διαφημίσεων, που σκοπό έχουν να επιστήσουν τη προσοχή των ακροατών αιφνιδιάζωντάς τους καθώς βλέπουν τηλεόραση ή στον κινηματογράφο.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το κάπνισμα στη χώρα μας. Λίγοι γνωρίζουν για την επικινδυνότητα του στα παιδιά (παθητικοί καπνιστές) και ακόμα λιγότεροι για τους θανάτους από το κάπνισμα ετησίως καθώς και το κόστος στην κοινωνία και την οικονομία. Στη Βρετανία, στις αρχές του 2004 ξεκίνησε μια εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τη ζημιά που κάνει το κάπνισμα, τόσο στον ίδιο τον καπνιστή όσο και στους γύρω του. Οι διαφημίσεις ήταν αρκετά ωμές, και περιείχαν εικόνες από σάπια ανθρώπινα όργανα, άρρωστους καπνιστές με ακραίες παθήσεις και αλλοιωμένη εμφάνιση. Παρ’όλο που υπήρχαν αρκετές αντιδράσεις σχετικά με τη καταλληλότητα τους, δεν είμαι σίγουρος πως οι διαφημίσεις αυτές δεν ήταν χρήσιμες.
Πέραν της υποχρέωσης του κάθε κράτους να προστατεύει την ανθρώπινη ζωή, θεωρώ πως οι διαφημίσεις αυτές έιναι ιδιαίτερα χρήσιμες καθώς ενημερώνουν το ευρύ κοινό για τους κινδύνους που αδημονούν. Σε πολλές περιπτώσεις οι διαφημίσεις είναι το μοναδικό νόμιμο και αποτελεσματικό ερέθισμα ώστε κάποιος να αναθεωρήσει τον τρόπο ζωής του ή να προσπαθήσει να μάθει περισσότερα για βλαβερές συνήθειες του όπως π.χ. η υπερβολική ταχύτητα στην οδήγηση ή ο συνδυασμός οδήγησης και ποτού. Η χρήση τρομακτικών εικόνων πολλές φορές ενοχλεί αλλά ίσως είναι απαραίτητη. Εν τέλει υπάρχει και το οικονομικό ζήτημα: παρά το μεγάλο κόστος τους (π.χ. 3-4 εκατομμύρια στερλίνες) οι διαφημίσεις κοστίζουν πολύ λιγότερο από το άμεσο οικονομικό καθώς και το έμμεσο κοινωνικό και οικονομικό κόστος των προβλημάτων αυτών.
Είναι γεγονός πως, τουλάχιστον το Ην.Βασίλειο οι διαφημίσεις αυτές είναι πολύ καλοφτιαγμένες, χρησιμοποιούν τη θλίψη, τη χαρά, τον αιφνιδιασμό και κάποιες φορές τον τρόμο, με ιδιαίτερως περίτεχνο τρόπο και συχνά καταφέρνουν να περάσουν με έντονο αλλά όχι υποτιμητικό τρόπο το μήνυμά τους.
Παραθέτω μερικές από τις Βρετανικές διαφημίσεις σχετικά με την οδική ασφάλεια:
ΠΡΟΣΟΧΗ: οι διαφημίσεις με [!] περιέχουν εικόνες που ίσως να ενοχλήσουν κάποιους ακροατές.
Όριο ταχύτητας σε πόλη [!]
Οδήγηση και ποτό [!]
Τέλεια Ημέρα
