Το θρησκευτικό στιλέττο

O EU Observer γράφει για το περιστατικό που δημιουργήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όταν σε αντιπροσωπεία Σιχς, μετά από πρόσκληση του Κοινοβουλίου, δεν επετράπει η είσοδος καθώς τα μέλη της αρνήθηκαν να παραδώσουν τα στιλέττα τους Κιρπάν κατα την είσοδο τους στο κτήριο. Το Kιρπάν είναι το θρησκευτικό σύμβολο των Σίχς.

Υπήρξε, όπως θα ήταν αναμενόμενο, μεγάλη αντίδραση από την κοινότητα των Σίχς σε όλοκληρη την Ευρώπη. Παραθέτω από το άρθρο:

“The freedom of Sikhs in Europe to visibly practice their faith is a major concern. For the last years the right to wear Sikh turban in France, schools, and when obtaining documentation such as passports, have been challenged by authorities,” Mr Singh remarked.

Το συγκεκριμένο συμβάν μπορεί εύκολα να ερμηνευθεί ως ιδιαίτερα συμβολικό. Οι ηθικές και θεσμικές αξίες μιας κοινωνίας ενάντια στη θρησκευτική παράδοση. Θρησκευτικός φασισμός που επιβάλλει μεταμφιεσμένος σε πολιτική ορθότητα την κατάργηση ηθικών, θεσμικών αξιών (και κανόνων) στο όνομα μιας θρησκείας, ή σημαντικό ατόπημα, πολιτική γκάφα του Κοινοβουλίου;
Δεν είμαι τόσο σίγουρος. Η περίπτωση του στιλέττου δεν είναι ταυτόσημη με αυτή της μαντήλας. Η απαγόρευση της μαντήλας, για την οποία είχα γράψει πριν από χρόνια, ήταν μια εν πολλοίς αυθαίρετη απόφαση με σκοπό τη αποτροπή θρησκευτικής διαμάχης μέσω της ενίσχυσης της διαφορετικότητος μεταξύ μαθητών, συνεργατών κλπ. Η μαντήλα, αυτή καθεαυτή, δεν ήταν απειλή ή αντίθετη με τις ηθικές ή νομικές αρχές της Ευρώπης και εκεί έγκειτω η όποια υποκρισία των Ευρωπαίων. Η οπλοφορία, έστω και με τη μορφή θρησκευτικού συμβόλου/στιλέττου είναι. Και εδώ έγκειται η διαφορά.
Ο λόγος που η (εκφρασμένη με ακραίο τρόπο παραπάνω) πρώτη εκδοχή δεν είναι άτοπη, δεν είναι η επικινδυνότητα (ή μη) της αντιπροσωπείας των Σιχ. Είναι ο συμβολισμός της (προσωρινής έστω) ακύρωσης ενός σημαντικού, βασικού κανόνα ως δείγμα σεβασμόυ/ανοχής προς μια θρησκεία. Που σταματά η διάβρωση των ηθικών και κοινωνικών αξιών στο όνομα του σεβασμού μιας θρησκείας;
Αν και πολιτικά ίσως όχι ορθή ως πράξη, δεν ταυτίζω την απαγόρευση εισόδου στο Κοινοβούλιο σε άτομα με στιλέττα στο Κοινοβούλιο, όποια και αν είναι η δικαιολογία τους, με την — ίσως υπερβολική και ακραία — απαγόρευση της μαντήλας. Σε ένα κοσμικό, μη θεοκρατούμενο, κοινωνικό σύστημα, η θρησκεία οφείλει να (αυτο-)περιορίζεται στα όρια του ατόμου ή/και των πιστών της και σε καμία περίπτωση να μην αντιτίθεται στις κοινωνικές νόρμες. Είναι σίγουρο πως η άρνηση εισόδου στην αντιπροσωπεία των Σιχ ήταν πολιτικά ένα λάθος. Όμως το λάθος δεν έγκειται την άρνηση αυτή καθεαυτή αλλά στην έλλειψη συγκεκριμένης θέσης από τη πλευρά της Ευρώπης σχετικά με την αντιμετώπιση αντίθετων, ως προς τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, θρησκευτικών παραδόσεων. Και αυτό, θεωρώ, πως θα είναι ολοένα μεγαλύτερο θέμα προς επίλυση στο προσεχές μέλλον.