Τις τελευταίες δυο ημέρες έχουν αρχίσει οι μεταμεσονύχτιες ‘δοκιμαστικές’ προβολές της Digea, της εταιρίας-φορέα που έχουν, από κοινού, συστήσει τα εθνικής εμβέλειας ιδιωτικά κανάλια για την ψηφιακή εκπομπή τους. Δοκιμαστικές διότι επισήμως οι εκπομπή του ψηφιακού σήματος των ιδιωτικών καναλιών ξεκινά την ερχόμενη Παρασκευή, 18 Ιουνίου, περίπου 51 μήνες μετά την έναρξη εκπομπής ψηφιακού σήματος από τα τρία ‘ειδικά’ ψηφιακά κανάλια της ΕΡΤ.
Από την άνοιξη του 2006, έχουν αλλάξει πολλά. Η ευρυζωνικότητα έχει πλέον γίνει μέρος της καθημερινότητας για πολλούς έλληνες, και μαζί με αυτή η διαθεσιμότητα αρκετών υπηρεσιών video on demand αλλά και τηλεόρασης μέσω δικτύων IP. Στην εποχή του YouTube, του Web TV και, εκτός Έλλάδος, του Hulu και του Netflix, εκεί που στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ οι αρχές ήδη σκέφτονται πως θα αναδιανείμουν το φάσμα που κάποτε έπιανε η αναλογική τηλεόραση σε νέες υπηρεσίες ευρυζωνικότητας, η διαθεσιμότητα της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης — και δη όπως πραγματοποιείται στην χώρα μας — φαντάζει εν πολλοίς ασήμαντη. Για πολλούς νέους η τηλεόραση φαντάζει ως απολίθωμα μιας παλαιότερης εποχής. Το ενδιαφέρον περιεχόμενο βρίσκεται στο διαδίκτυο ευκολότερα και γρηγορότερα απ’ότι θα το μυριστούν τα στελέχη των καναλιών. Ο παθητικός τρόπος θέασης που επιβάλλει η τηλεόραση είναι συνήθεια παλαιότερων γενεών καθώς τα παιδιά του διαδικτύου έχουν μάθει να επιλέγουν αυτά πότε και τι θα δούν.
Αντιμέτωποι με την ραγδαία απαξίωση της τηλεόρασης οι έλληνες παραγωγοί, επιχειρηματίες του χώρου, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι φαίνεται πως κάνουν ό,τι μπορούν για να την επιταχύνουν. Η ΕΡΤ έχει κάνει ελάχιστα βήματα προς την μετάβαση και ουσιαστική αξιοποίηση των τριών ψηφιακών καναλιών της αλλά και την μεταφορά των βασικών καναλιών (ΕΤ1, ΝΕΤ και ΕΤ3) σε ψηφιακή μορφή. Τα λίγα που έχουν γίνει γνωστά για νέο κανάλι HD από την κρατική τηλεόραση είναι ασαφή. Τα ιδιωτικά κανάλια φαίνονται πως βιαστικά φέρνουν τα κανάλια τους αυτούσια στον ψηφιακό κόσμο, ενώ ελάχιστα έχουν ακουστεί για HD εκπομπή.
Η ύπαρξη της ψηφιακής τηλεόρασης θα κάνει τη λήψη του τηλεοπτικου σήματος πολύ πιο ποιοτική και ‘εύκολη’ για τους περισσότερους από εμάς καθώς μια απλή εσωτερική κεραία θα αρκεί για εξαιρετικής ποιότητας λήψη, τουλάχιστον στο λεκανοπέδιο: τα είδωλα, οι παραμορφώσεις, οι παρεμβολές, το ‘χιόνι’ θα εξαφανιστούν από την ζωή μας και τη θέση τους θα πάρει ένα σήμα δίχως ψεγάδια. Είναι όμως αυτό αρκετό για να δώσει νέα ζωή στην τηλεόραση ως μέσο;
Παρ’ότι είναι πολύ νωρίς για να κρίνει κανείς πόσο καλή είναι η υλοποίηση της Digea, είναι σαφές πως κάνουν το ελάχιστο δυνατό για να φέρουν τα υπάρχοντα κανάλια στον ψηφιακό κόσμο. Όπως και στην περίπτωση της ΕΡΤ τέσσερα χρόνια νωρίτερα, γίνεται ελάχιστη χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρει η τεχνολογία, δεν έχει ανακοινωθεί κανένα κανάλι HD, τα κανάλια εκπέμπουν ακόμη σε 4:3 (εξαίρεση αποτελεί ο Σκάι), κάτι λογικό αφού πρακτικά στην ψηφιακή τους έκδοση (θα) βλέπουμε την ίδια ακριβώς εκπομπή που (δεν) βλέπαμε μέχρι πρότινος στην αναλογική τους έκδοση, όμως παράλληλα κάτι που δεν αξιοποιεί την τεχνολογία και τις τηλεοράσεις που εδώ και αρκετά χρόνια πλέον είναι σχεδόν καθολικά σε φορμά 16:9 και 16:10.
Το βασικό πρόβλημα με τα ελληνικά κανάλια δεν είναι τεχνικό. Είναι ποιοτικό: Η μεγάλη πλειοψηφία των προγραμμάτων της ελληνικής τηλεόρασης είναι από τραγικά εώς μέτρια, στην καλύτερη περίπτωση. Σπάνια ακούει ή βλέπει κανείς κάποια παραγωγή που πραγματικά θα μπορούσε να συγκριθεί με τις καλές παραγωγές της Ευρώπης ή των ΗΠΑ. Θα αποτελούσε μεγάλη επιτυχία εάν η απελευθέρωση του εύρους ζώνης και της αποτελεσματικής ρύθμισης του φάσματος στο μέλλον, αλλά και η αξιοποίηση των επιπλέον υπηρεσιών που προσφέρει η τεχνολογία σήμερα γινόντουσαν καταλύτης για την ποιοτική αναβάθμιση της τηλεόρασης στην Ελλάδα, δημιουργία εναλλακτικών καναλιών, ενδεχομένως ειδικής θεματολογίας και ανώτερου ποιοτικού επιπέδου.
Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δε φαίνεται πως θα γίνει — τουλάχιστον όχι επαρκώς σύντομα — προτού η τεχνολογία DVB-T αποτελέσει μέρος της ιστορίας. Ήδη η ευρυζωνικότητα σε μεγάλο βαθμό τη καθιστά περιθωριακή ενώ με λύπη μου παρατηρώ πως σήμερα, περισσότερο από ποτέ, υπάρχουν ελάχιστοι λόγοι να χάσει κανείς έστω και μερικά δευτερόλεπτα από τη ζωή του παρακολουθώντας τα προγράμματα της ελληνικής τηλεόρασης, είτε αυτό έχει να κάνει με δημοσιογραφικό ρεπορτάζ, ενημέρωση ή ψυχαγωγία.
