Πριν από τρία περίπου χρόνια εξετάζαμε το ενδεχόμενο ανάπτυξης του AthensBook ως ένα ‘φυσικό’ αντικείμενο (κιόσκι) το οποίο θα βρισκόταν σε συγκεκριμένα σημεία στην πόλη (π.χ. στο lobby ενός ξενοδοχείου, ενός δημόσιου κτηρίου ή την σάλα ενός καταστήματος) και θα επέτρεπε σε περαστικούς αλλά και τακτικούς χρήστες της εφαρμογής να λάβουν υπερ-τοπικές πληροφορίες ακόμη και όταν δεν είχαν μαζί τους κάποια συσκευή που υποστηρίζουμε (η διείσδυση των smartphones το 2011 ήταν αρκετά — πιο — περιορισμένη απ’ότι σήμερα). Στα πλαίσια της αρχικής έρευνας έκανα μια αίτηση στην Leap Motion για την, ιδιαίτερα καινούργια τότε, συσκευή τους το Leap Motion Controller. Η ιδέα ήταν απλή: να αντικαταστήσουμε το ‘άγγιγμα’ με ‘gestures’ στον αέρα. Να δώσουμε τη δυνατότητα χρήσης της ‘εφαρμογής’ δηλαδή χωρίς την υποχρέωση του αγγίγματος μιας οθόνης (κάτι που είναι, δυνητικά, δύσκολο σε κάποιες περιπτώσεις, όπως π.χ. όταν συναντώνται capacitive touchscreens και γάντια). Λίγο καιρό αργότερα η αίτηση έγινε δεκτή και λάβαμε το Leap Motion SDK και ένα prerelease unit του Leap.
Δυστυχώς η εμπειρία χρήσης ήταν κατώτερη των προσδοκιών. Αφήνοντας τα προβλήματα στη πλευρά του λογισμικού (το οποίο συνεχώς ενημερώνεται και βελτιώνεται) η εμπειρία που είχαμε ήταν αντίστοιχη αυτής που έχει καταγραφεί από αρκετούς, κάποιους περισσότερο και άλλους λιγότερο διάσημους, καθώς και διάφορα μέσα: το Leap είναι ένας πολλά υποσχόμενος, ίσως και επαναστατικός τρόπος χρήσης του υπολογιστή σου αλλά σήμερα δεν είναι ούτε κατ’ελάχιστον έτοιμος για χρήση από το ευρύ κοινό. Τα προβλήματα του είναι αρκετά και πολυδιάστατα: αφενός πρέπει να κρατάς σε σταθερή σχετικά απόσταση το χέρι σου από τον αισθητήρα. Και όσο γυμνασμένο χέρι, μπράτσο και ώμο κι αν έχεις, αυτό γίνεται πολύ γρήγορα κουραστικό, αν όχι αδύνατο. Αφετέρου, δεν έχει καθόλου εύκολο τρόπο να ‘κλείσεις’ τη συσκευή προσωρινά. Τα ‘όρια’ μεταξύ λειτουργίας και παύσης είναι εντελώς αυθαίρετα. Υπάρχουν κάποια gestures που τείνουν να γίνουν πρότυπο αλλά αφενός δεν είναι αποδεκτά απ’όλους ακόμη, αφετέρου πολλές φορές στο μεσοδιάστημα μερικών δεκάτων του δευτερολέπτου που μεσολαβεί ενδέχεται να εκληφθούν κινήσεις και εντολές από τη κίνηση του καρπού, κάτι που σε περιπτώσεις μπορεί να είναι καταστροφικό. Το τελευταίο μέρος σταδιακά βελτιώνεται με καλύτερες βιβλιοθήκες και καλύτερους ‘πελάτες’ αυτών, όμως τέτοια ζητήματα διεπαφής είναι πολύ βασικά και, όπως φαίνεται, δεν έχουν αντιμετωπισθεί συστημικά από το Leap μέχρι στιγμής.
Κατά συνέπεια το Leap είναι μια συσκευή όπου πρέπει διαρκώς να σκέφτεσαι που βρίσκεται το χέρι σου, τι θέση έχει σε τρεις διαστάσεις, κάτι αρκετά κουραστικό πέραν από φυσικά και νοητικά. Τέλος, οι σημερινές υπολογιστικές συσκευές κατά κανόνα δεν ταιριάζουν με το Leap. Ίσως μια μελλοντική συσκευή, απόγονος ενδεχομένως του ‘παραδοσιακού’ υπολογιστή εργασίας (desktop, laptop κλπ), με αισθητήρα μεγαλύτερης διακριτικής ικανότητας, όχι χρονικά (το Leap παίρνει δείγματα στα 290Hz) αλλά χωρικά, που θα απευθύνεται δηλαδή σε άτομα που κάθονται π.χ. πάνω σε ένα ‘έξυπνο’ τραπέζι (βλ. Microsoft Surface — το αυθεντικό, πλέον γνωστό ως PixelSense — όχι η αποτυχημένη-εμπορικά-και-φρανκενστάιν-χρηστικά-ταμπλέτα) να ήταν τελικώς πολύ εύχρηστο. Και φυσικά φαίνεται πως έχει μεγαλύτερο πεδίο εφαρμογής σε ειδικόυς τομείς, όπως π.χ. την μετάφραση νοηματικής γλώσσας σε ‘πραγματικό χρόνο’, κάτι που ήδη γίνεται από προσπάθειες όπως το MotionSavvy, ή την διάγνωση της νόσου του Πάρκινσον κλπ. Λίγους μόνο μήνες μετά την παραλαβή του Leap έμαθα για το Myo της καναδικής Thalmic Labs. Μια συσκευή που επίσης υπόσχεται πολλά, όμως παίρνει έναν εντελώς διαφορετικό δρόμο για να το επιτύχει.
Τι είναι το Myo
Ένα ‘βραχιόλι’ το οποίο ο κάτοχος του φορά ψηλά στο πήχη του χεριού, κοντά στον αγκώνα. Η συσκευή ουσιαστικά απαρτίζεται από: ηλεκτρόδια που περιμετρικά του χεριού πραγματοποιούν ένα συνεχές ηλεκτρομυογράφημα, ένα IMU που συνδυάζει γυροσκόπιο, επιταχυνσιόμετρο και μαγνητόμετρο, δίνοντας στη συσκευή μια πολύ ακριβή εικόνα της θέσης της καθώς και της κίνησής της στον χώρο, έναν μικροεπεξεργαστή ARM, πομποδέκτη Bluetooth 4.0LE (Smart) και μπαταρία ιόντων λιθίου, τοποθετημένα σε παραλληλεπίπεδα ‘κουτάκια’ που είναι συνδεδεμένα με ελαστομερές μέσω του οποίου περνούν και τα καλώδια τροφοδοσίας και δεδομένων για τα ηλεκτρόδια. Και εδώ τελειώνει το geekiness. Η μαγεία του Myo δεν είναι στην τεχνολογία του· είναι στο ότι δουλεύει. Πως αποδίδει και πως, ανεξάρτητα του πως θα πάει στην αγορά (είναι ήδη μια πολύ καλά χρηματοδοτούμενη εταιρία στην οποία έχουν επενδύσει αρκετοί θεσμικοί επενδυτές του Valley), δείχνει να επιτυγχάνει αυτό που υποσχέθηκε: Έναν πραγματικά νέο τρόπο χειρισμού συσκευών, είτε αυτές είναι παραδοσιακής μορφής υπολογιστές είτε ‘έξυπνες’ συσκευές-αντικείμενα.
Η ανακάλυψη του Myo στις αρχές του ’13, ακολουθήθηκε από την άμεση προ-παραγγελία του. Ενάμιση χρόνο αργότερα – πριν από λίγες ημέρες – το έλαβα στα χέρια μου. Η συσκευασία της είναι χωρισμένη σε δύο μέρη: ένα χάρτινο κάτω μέρος που περιλαμβάνει τα συνοδευτικά και διαφανές πλαστικό στο πάνω. Σε αυτή βρίσκονται: το Myo, ένα καλώδιο micro-USB για φόρτιση της συσκευής, ένας Bluetooth 4.0LE/Smart adapter (η χρήση του οποίου είναι απαραίτητη προς το παρόν, σε υπολογιστές με OS X ή Windows· τα smartphones, iOS και Android, που υποστηρίζουν Bluetooth 4.0/LE δουλεύουν κανονικά), μερικά κλίπ που βοηθούν στην ρύθμιση του βραχιολιού ανάλογα με το πάχος του χεριού του κατόχου και μια χάρτινη κάρτα που σε παραπέμπει στο http://www.getmyo.com/start μέσω του οποίου κατεβάζεις το πρόγραμμα οδήγησης και ρύθμισης της συσκευής.
Μέσα σε λίγα λεπτά η συσκευή είναι online και συνδεδεμένη με κάποια υπολογιστική συσκευή. Προς το παρόν διατίθενται οδηγοί για OS X και Windows ενώ υπάρχουν και κάποιες εφαρμογές για Android και iOS. Το ‘default’ προφίλ της φαίνεται να δουλεύει αρκετά καλά, όμως είναι θέμα δευτερολέπτων η δημιουργία ενός προσωπικού προφίλ. Το λογισμικό οδήγησης του Myo, τουλάχιστον στην έκδοση για OS X, ενσωματώνει την δυνατότητα ελέγχου διάφορων κοινών προγραμμάτων όπως το iTunes, το VLC, το Keynote. Αυτό που είναι ιδιαίτερα ευχάριστο είναι η δυνατότητα scripting, στην, σε γενικές γραμμές, ιδιαίτερα ευχάριστη, Lua που επιτρέπει κυριολεκτικά άπειρες χρήσεις του Myo ακόμη και από εφαρμογές που δεν έχουν ολοκλήρωση με το SDK της εταιρίας.
Παρ’ότι είναι πολύ νωρίς, η εμπειρία χρήσης του Myo είναι άψογη. Μετά το calibration, η αναγνώριση των gestures ήταν υποδειγματική και ο έλεγχος του Keynote ή του iTunes ακριβέστατος και ταχύτατος. Η μπαταρία του κρατάει λίγο περισσότερο από μια ημέρα (χρήσης) και αρκετές ημέρες σε standby. Η συσκευή δεν έχει διακόπτη – ενεργοποιείται μόνη της μόλις διαπιστώσει κίνηση και απενεργοποιείται (ή για την ακρίβεια πέφτει σε ένα low-power state) όταν μείνει ακίνητη για λίγο. Έχει ήδη ανακοινωθεί πως σύντομα θα είναι διαθέσιμη νέα έκδοση του SDK στην οποία θα παρέχονται τα RAW δεδομένα EMG. Δεδομένου του ότι μέχρι πρότινος αυτού του είδους οι συσκευές ήταν περιορισμένες σε εργαστήρια και νοσοκομεία (και κόστιζαν όσο ένα σχετικά καλό μικρό αυτοκίνητο) η έλευση του Myo ενδεχομένως να αλλάξει την δυναμική της αγοράς και σε αυτό το χώρο.
Μπορώ να φανταστώ πολλές περιπτώσεις, ιδιαίτερα στον χώρο του physical computing, όπου το Myo μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε τόσο υπολογιστικές συσκευές όσο και ‘ευφυή αντικείμενα’. Σε μια εποχή που συλλογικά θεοποιούμε διεθνώς εταιρίες, υπηρεσίες και προϊόντα με πεζή τεχνολογία και ακόμη πιο πεζό αντικείμενο εργασιών, που κινούνται μεταξύ των αξόνων ‘smartphone’, ‘marketing’, ‘web app’ και ‘marketplace’, η ανάπτυξη πραγματικά καινοτόμων προϊόντων, όπως το Leap και το Myo, με την βασικότερη έννοια και θέση τους, αποτελούν εξαιρέσεις που αξίζουν της προσοχής μας και, εφόσον διατεθούν στην αγορά και βρούν καλές εφαρμογές, των χρημάτων μας.