Δύσκολα, πανάκριβα, αργά.
Η νέα φράση-κλειδί για τους αφελέις/αδαείς είναι το ‘triple play’. Τα στελέχη των ISP το πιπιλάνε χρόνια τώρα. Μόλις κατάφεραν να θάψουν μερικά χιλιόμετρα οπτικής, να στήσουν ένα δύο DSLAMs αρχίσαν και οι διαφημίσεις.
Επειδή μας φλομώνουν στη διαφήμιση, έστω και αν εμείς κατα κανόνα δε βλέπουμε τη τηλεόραση τους, δεν ακούμε τα ραδιόφωνα τους, δε διαβάζουμε τα περιοδικά τους, είναι ίσως καιρός να τους φλομώσουμε και εμείς με την πραγματικότητα, την οποία ζούμε καθημερινά και που λίγο έχει να κάνει με παιδάκια που παίζουν με τη πλαστελίνη, λίγο έχει να κάνει με μαμάδες που γνωρίζουν τι σημαίνει voice over ip και γι’αυτό ‘αγοράζουν’ στο παιδί τους πακέτα ευρυζωνικών συνδέσεων, λίγο έχει να κάνει με τρελή-εορταστική-προσφορά-σε-κουτί-σούπερ-συμφέρει-τράβα-πάρτην-πριν-εξαντληθεί.
Το διαδίκτυο στη χώρα μας πάσχει. Οι δομές πάσχουν. Ο ρυθμιστικός φορέας είναι ένα τεράστιο αστείο (εδώ ο πρόσφατος νόμος 3431/2006 ενδέχεται να βοηθήσει). Κυρίως η νοοτροπία πάσχει. Η νοοτροπία στη προκειμένη είναι η εκμετάλλευση και ο κορεσμός χρήσης όρων όπως ‘triple play’ προς όφελος κυρίως των εταιρίων όσο παρέχουν μέτρια υπερτιμημένα προϊόντα σε ένα εν πολλοίς αδιάφορο, τεχνοφοβικό κοινό.
Τα πακέτα παίρνουν και δίνουν, οι διαφημίσεις το ίδιο, όμως μέχρι στιγμής κανείς δεν έχει ασχοληθεί με ζητήματα, γνωστά και (σαφώς) λυμένα σε πολλές χώρες με ‘τεχνολογικό προβάδισμα’, όπως αυτό της ρύθμισης των συνθηκών και κόστους αλλαγής παροχέων, με έμφαση (αλλά όχι μόνον) στις περιπτώσεις shared και full LLU, και κυρίως σε ό,τι αφορά την διακοπή της παροχής για εκτεταμένα χρονικά διαστήματα και το υψηλό κόστος ‘μεταφοράς’ για τον καταναλωτή. Είχα γράψει σχετικά με το ζήτημα ‘τι γίνεται όταν οι προσφορές λήξουν και θές να αλλάξεις ISP όταν το κύκλωμα ADSL είναι στο όνομα της εταιρίας;’ τόσο εδώ για τους διαδικτυακούς επισκέπτες αυτού του τόπου, όσο και στην ΕΕΤΤ, η οποία με καθυστέρηση ενάμιση μήνα έδωσε μια — θα έλεγε κανείς — άνευ περιεχομένου απάντηση.
Τον περασμένο Μάιο είχα γράψει επίσης και για τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει η Ηellas On Line σχετικά με το ‘Triple Play’ και το ιδιόκτητό τους δίκτυο έξι μήνες νωρίτερα. Είχα σχολιάσει ιδιαίτερα καυστικά την μυωπική τους προσέγγιση που εξίσωνε τη σημασία του δικτύου τους εντός της χώρας με τη διεθνή συνδεσιμότητα. Η Hellas On Line είχε υποσχθεί αρχές του 2006. Έναν χρόνο αργότερα παραμένει σιωπηλή, με μοναδικό δείγμα τη γραμμή 4Mbit που έχει αρχίσει να διαθέτει σε περιορισμένο γεωγραφικό χώρο στην Αθήνα. Ούτε κουβέντα για triple play.
Παράλληλα ξεκίνησε ένας αρχικά σιωπηλός, αργότερα πιο έντονος, θορυβώδης πόλεμος μεταξύ των παροχέων για μια αγορά την οποία εμφανώς δε καταλαβαίνουν αλλά από την οποία απέχουν. Η Tellas με το Zisto, η Forthnet με το triple-play (η πρώτη εταιρία που το διαφημίζει με αυτό το όνομα), μεταξύ άλλων.
Πρόωρη διαφήμιση; Ναι, απολύτως πρόωρη και άτοπη κατα την άποψη μου.
Τι είναι όμως το triple play;
Είναι η παροχή τριών, μέχρι σήμερα ξεχωριστών υπηρεσιών, δεδομένα/διαδίκτυο, τηλεόραση, τηλέφωνο, μέσω μιας ευρυζωνικής γραμμής.
Γιατί μας ενδιαφέρει;
Αρχικά, ίσως διότι υπόσχεται χαμηλότερο κόστος στη τηλεφωνία μέσω υπηρεσιών VoIP και, ελλείψει καλωδιακής τηλεόρασης στην Ελλάδα, μεγαλύτερο έυρος τηλεοπτικών επιλογών. Η παροχή τριών υπηρεσιών μέσω μιας σύνδεσης, συνάδει με την τάση για ψηφιακή σύγκλιση (digital convergence) στις τηλεπικοινωνίες και τα πολυμέσα και το διαδίκτυο, απλοποιεί τις εγκαταστάσεις και τη παροχή υπηρεσιών σε μια κατοικία ή επαγγελματικό χώρο.
Γιατί δε μας ενδιαφέρει;
Πρώτον και βασικότερον, διότι είναι εν πολλοίς ένας κενός όρος marketing, καθώς μια ευρυζωνική σύνδεση είναι — θεωρητικά — n-uple play capable. Δεν περιμένω απο τον ISP μου να μου παρέχει τηλεοπτικό σήμα, περιμένω από το κανάλι να το πράξει. Δεν με ενδιαφέρει το περιεχόμενο του ISP μου, ούτε απαραίτητα θέλω να μου παρέχει αυτός το τηλέφωνο μου. Προτιμώ ξεχωριστούς παροχείς, ανεξάρτητους, υπηρεσίες που δε θα με κρατούν δέσμιο αν θελήσω να αλλάξω παροχέα στο μέλλον. Δηλαδή, θα προτιμούσα το BBC να μου προσφέρει τηλεοπτικό feed και το Skype ή την Ellinaras A.E. να μου παρέχει τη τηλεφωνία αντί να εξαρτώμαι αποκλειστικά από τον ISP μου.
Δεύτερον, διότι για τη καλή του λειτουργία απαιτεί μεγάλο εύρος, καλές υποδομές, καλό σχεδιασμό συστήματος, σχετικούς τεχνικούς. Όλα αυτά λείπουν στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, ευρυζωνικές συνδέσεις των 4Mbit στο πλαίσιο ενός contention ratio 50:1 πιστεύω πως δεν επαρκούν για ποιοτική παροχή υπηρεσιών Triple Play, χωρίς σημαντική υποβάθμιση της ποιότητος του τηλεοπτικού σήματος (κωδικοποίηση χαμηλού ρυθμού συμβόλων) με κωδικοποίηση MPEG-2 και αργή πρόσβαση σε υπηρεσίες δεδομένων. Σίγουρα τέτοιες συνδέσεις δεν επαρκούν για πολλαπλά streams, βασικό χαρακτηριστικό, εαν το Triple Play είναι κατι παραπάνω από διαφημιστικός όρος και έρχεται να αντικαταστήσει τον τηλεοπτικό δέκτη.
Όταν η Hellas On Line ανέφερε το Τriple Play σε γραμμές 2 και 4Mbit, τον Οκτώβριο του 2005, μου είχε φανεί εντελώς ανόητη ως επιλογή, όταν θα μπορούσαν να ξεκινήσουν με πολύ παραπάνω, χωρίς όμως αυτό να συνεπάγεται αντίστοιχη διεθνή συνδεσιμότητα, αλλά εξασφαλίζωντας ποιότητα στις υπηρεσίες triple play, αλλά και τρομακτική ενίσχυση των ιδιωτών για τη δημιουργία και ανταλλαγή user generated content, την voip τηλεφωνία, το file sharing και τα ιδεατά δίκτυα αλλά και σε άλλες πρωτοποριακές εφαρμογές που απαιτούν μεγάλο εύρος. Ένα δυνατό, γρήγορο ελληνικό διαδίκτυο (ίσως με κατάργηση/σημαντική αναβάθμιση του AIX) θα σήμαινε αλλαγή στον τρόπο προσέγγισης του διαδικτύου από τους έλληνες χρήστες, θα ήταν κίνητρο για νέες εφαρμογές.
Μεγάλο εύρος σύνδεσης στους καταναλωτές με όχι απαραίτητα αντίστοιχη διεθνή συνδεσιμότητα είναι και η πολιτική πολλών παροχέων στο εξωτερικό, με χαρακτηριστικό, εξέχον παράδειγμα τη Γαλλική Free αλλά και αρκετών ISPs σε Σκανδιναβικές χώρες. Ενδεικτικά, το bitrate του τηλεοπτικού σήματος στην Free είναι περι τα 3Mbit για ένα stream με μέγιστη χρήση 3 streams (δηλαδή 3 κανάλια ταυτόχρονα, 9Mbits). Η Free έχει ήδη ανακοινώσει πως θα αρχίσει τη χρήση MPEG-4 στη κωδικοποίηση των ‘τηλεοπτικών σημάτων’, κάτι το οποίο θα επιτρέψει τη μείωση του bitrate στο 1.5Mbit χωρίς εμφανή μείωση στη ποιότητα. Ας σημειωθεί πως η εν λόγω εταιρία παρέχει συνδέσεις ADSL2+ (24Mbit/1Mbit) με μοναδικό περιορισμό την απόσταση από το DSLAM.
Στη Βρετανία οι ευρυζωνικές συνδέσεις αυτής της κλάσης (ADSL2+) μέχρι στιγμής δεν προσφέρουν υπηρεσίες Triple Play. Οι λόγοι πολλοί: πρώτα απ΄όλα στη Βρετανία υπάρχει καλωδιακή τηλεόραση κάτι που κάνει το triple play λιγότερο ελκυστικό προς το παρόν για μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Δεύτερον, το κοινό θα ήταν λίγοτερο επιρρεπές σε βλακώδη διαφημιστική καμπάνια του τύπου που βλέπουμε στην χώρα μας όταν η πραγματικότητα μαρτυρά μια πολύ θολότερη εικόνα και ελλειπείς υποδομές.
Τι θα κερδίσουμε;
Οι εξελίξεις σίγουρα δεν είναι άσχημες και το μέλλον θα είναι με βεβαιότητα καλύτερο από το παρόν στον χώρο των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα. Μπορεί το Triple Play, για αρχή, να είναι εν πολλοίς — ή απόλυτα — ανεπαρκές, μια φούσκα ή επικοινωνιακό τρύκ με σκοπό την προσέλκυση πελατών για τους μεγάλους εναλλακτικούς παροχείς, αλλά η σταδιακή απεμπλοκή από τον ΟΤΕ και η εμφάνιση εναλλακτικών παροχέων είναι σίγουρα ενθαρρυντική· με τον χρόνο θα εμφανιστούν και υπηρεσίες Video On Demand, συνδρομητικά και ελεύθερα κανάλια, σταδιακά θα κερδίσουμε ταχύτερες υπηρεσίες και χαμηλότερες τιμές.
Από την ΕΕΤΤ — και όχι τους παροχείς — εξαρτάται αν η μονοπωλιακή εικόνα των ελληνικών τηλεπικοινωνιών θα μετατραπεί σε ανταγωνιστικό παράδεισο για τους καταναλωτές. Αυτό καθώς η ελεύθερη, φθηνή και άμεση επιλογή και αλλαγή παροχέα, χωρίς διακοπές στις συνδέσεις, χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες ξεφεύγει από την σφαίρα της επιχείρησης και αφορά αποκλειστικά τον ρυθμιστικό φορέα.
Προς το παρόν όμως, αγνοείστε τις διαφημίσεις, κρατήστε τις τηλεοράσεις σας και τις συνδρομές σας στο Video Club της περιοχής σας. Η εποχή του Τriple Play δεν έχει φτάσει ακόμη στην Ελλάδα και φαντάζομαι δε θα φτάσει μέσα στο 2007 για τους περισσότερους από εμάς, ασχέτως αυτών που υπόσχωνται οι εταιρίες που διαφημίζουν νωρίς δίχως να έχουν έτοιμα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που υπόσχωνται.